Gayrimenkul Değerleme Nedir & Değerleme/Expertiz Raporu Hakkında Merak Edilen Sorular
Gayrimenkul Değerleme Uzmanlarınca hazırlanan, rapor konusu gayrimenkulün yasal ve mevcut durumunu ortaya koyan, taşınmaz ile alakalı tüm veriler ve taşınmazın değerini etkileyecek tüm faktörlerin incelenerek gayrimenkulün güncel piyasa değerini belirleyen rapora denir.
Gayrimenkul ve/veya gayrimenkule bağlı hak ve faydaların, bağımsız, tarafsız ve objektif bakış açısıyla ele alındığı, piyasa/pazar, ekonomi, arz-talep, mevcut ve yasal durum, kısıtlılık, konum, çevre vb. faktörlerin bir arada değerlendirilerek, adil piyasa koşullarında, değerleme uzmanının bilgi, tecrübe ve kanaatini ve onun sorumluluğu ile “gerçekçi değerin” tahmin ve takdir edilerek, kullanıcı ve/veya kullanıcılara sunulan, “güvenilir” rapor/ları tanımlar.
Özel, yasal, kanuni ve/veya hukuki gerekliliklerde, sadece bilgi edinmek amaçlı veya zorunluluk gereği ( SPK ve BDDK mevzuatı gibi mevzuatlar gereği ), ilgili kişi ve/veya kurumlara sunulmak üzere, bağımsız değerleme şirketleri ve/veya uzmanları tarafından hazırlanmış, değerleme raporlarına ihtiyaç duyulmaktadır. Kullanım alanları detayları için; Raporlama / Ekspertiz Raporu Kullanım Alanları linkine tıklayınız.
Gayrimenkul değerleme raporlarının, gayrimenkul sektörü içerisindeki hem bireysel hem de kurumsal çalışmalardaki önem ve gerekliliği konusundaki farkındalık her geçen gün artmaktadır. Birçok sorunla karşılaştığımız gayrimenkul sektöründe, hem resmi kurumlar hem de özel kurumsal firmalar ve şahıslar, bu duruma mahal vermemek için SPK lisanslı uzmanlarca hazırlanmakta olan gayrimenkul değerleme raporu talep etmekte, hatta bazı kurum/firmalar ekspertiz raporlarını zorunlu kılmaktadır. Bunun sebebi, gayrimenkulün yasal (tapu durumu, ruhsat, iskân, mimari proje vb.) durumu ile mahal durumu (yapının mevcut durumu) hakkında aldıkları rapor sayesinde hem taşınmazın güncel piyasa değeri hakkında hem de değere etki eden tüm olumlu-olumsuz verilere sahip olarak gayrimenkul teminatı veya ticareti sonucunda ortaya çıkabilecek olası riskleri önceden bilerek bunları minimuma indirmek amaçlanmaktadır.
Bazı devlet kurumlarıyla ipotek – teminat yöntemi ile çalışan şirketler gayrimenkul değerleme (gayrimenkul ekspertiz) raporu talep etmektedirler. Alanında uzman SPK lisanslı değerleme uzmanlarınca hazırlanan, gayrimenkul değerleme raporları ağırlıklı olarak bireysel ihtiyaçlar için kullanılmakla birlikte özel ve kurumsal firmalardaki başlıca kullanım alanları ile birlikte aşağıda sunulmuştur:
Konut değerleme raporu içeriği, konusunda uzman ve deneyimli gayrimenkul ekspertiz uzmanları tarafından gerçekleştirilmektedir. Hazırlanacak raporlar; değerleme şirketlerinde kontrolör ya da SPK tarafından görevlendirilen lisanslı denetmenler tarafından yapılır. Şirketlerin %10 ve üzerinde hissesine sahip olan sorumlu değerleme uzmanları tarafından kontrol edilerek onaylanmaktadır.
Gayrimenkul değerleme raporları içinde;
Rapor; uzman ekspertizler tarafından uygun değerleme yöntemleri kullanılarak objektif şekilde değerlendirilmektedir.
Konut değerleme raporu geçerlilik şartları için bazı koşulların oluşması gerekir. Bu koşulların oluşmaması durumunda rapor geçersiz sayılır.
Raporun geçerli olabilmesi için;
Aynı zamanda alıcının kimliğinin değişmemesi, mülkün yeniden geliştirilme olasılığının olması, çevrenin kirlenme olasılığı gibi varsayımlar dikkate alınmaksızın rapor geçerlilik süresi 1 yıldır